ترامپ: فکر می‌کنم مذاکره با ایران خوب پیش می‌رود

ساعاتی پس از پایان دور اول گفت‌وگوهای ایران و آمریکا در مسقط، پایتخت عمان، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا روز یکشنبه ۲۴ فروردین / ۱۳ آوریل هنگام بازگشت از فلوریدا به واشنگتن در هواپیمای خود درباره این مذاکرات گفت: «گفت‌وگوها خوب پیش می‌روند... فکر می‌کنم خوب پیش می‌رود.»

او در همین حال افزود:

به گزارش منابع ایرانی، ایران و آمریکا روز شنبه در عمان گفت‌وگوهایی انجام دادند و توافق کردند هفته آینده بار دیگر مذاکرات را از سر بگیرند. این گفت‌وگوها با هدف بررسی برنامه هسته‌ای رو به گسترش تهران انجام می‌شود، در حالی که دونالد ترامپ تهدید کرده است که در صورت عدم حصول به توافق، دست به اقدام نظامی علیه ایران خواهد زد. 

در این مذاکرات عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران مسئول هیئت ایرانی و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه سرپرست هیئت آمریکایی بودند.

کاخ سفید نیز در بیانیه‌ای گفت‌وگوها را مثبت و سازنده خواند و گفت:

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران هم گفت این مذاکرات در «فضایی سازنده و مثبت» برگزار شد و «طرفین توافق کردند هفته آینده گفت‌وگوها را ادامه دهند». او اما جزئیاتی درباره زمان و مکان برگزاری آن ارائه نکرد. 

یک منبع آگاه نزدیک به گفت‌وگوهای روز شنبه ایران و آمریکا به شبکه سی‌ان‌ان گفت دور نخست رایزنی‌ها در خانه بدر البوسعیدی، وزیر امورخارجه عمان برگزار شد. بنا به این گزارش، خانه وزیر امورخارجه در ۱۰ کیلومتری فرودگاه مسقط قرار دارد و هیئت آمریکایی در یک اتاق پذیرایی به سبک غربی و هیئت ایرانی در اتاق دیگر پذیرایی به سبک شرقی مستقر بودند.

همچنین وزارت خارجه ایران اعلام کرد که پس از پایان بیش از دو ساعت‌ونیم مذاکرات غیرمستقیم، رؤسای هیئت‌های نمایندگی ایران و آمریکا در هنگام ترک محل گفت‌وگوها با حضور وزیر امور خارجه عمان دقایقی گفت‌وگو کردند.

سی‌ان‌ان به نقل از منبع آگاه نوشته است که دور بعدی مذاکرات احتمالاً در اروپا برگزار خواهد شد.

در همین حال، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پستی در شبکه اجتماعی «ایکس» تأکید کرد که هر هیئت در اتاق جداگانه‌ای مستقر بود و پیام‌ها از طریق وزیر خارجه عمان مبادله می‌شد. 

یک منبع عمانی به رویترز گفت: «محور اصلی گفت‌وگوها کاهش تنش‌های منطقه‌ای، تبادل زندانیان و توافق‌های محدود برای کاهش تحریم‌ها علیه ایران در ازای کنترل برنامه هسته‌ای است.» بقایی این ادعا را رد کرد اما نگفت کدام درباره کدام موضوعات گفت‌وگو نشده است. 

سی‌ان‌ان به‌نقل از یک منبع آگاه گفته است که این باور وجود دارد که دولت ترامپ می‌خواهد به سرعت پیش برود و استیو ویتکاف می‌خواهد تصمیمی سیاسی برای روشن کردن توافقی بدون ورود به جزئیات بسیار فنی بگیرد که می‌توانند سرعت را کاهش دهد.

تهران با احتیاط به این مذاکرات نزدیک شده و نسبت به امکان دستیابی به توافق و همچنین نیات ترامپ — که بارها تهدید کرده که در صورت متوقف نشدن برنامه غنی‌سازی اورانیوم به ایران حمله نظامی خواهد کرد — تردید دارد. غرب این برنامه را راهی برای دستیابی به سلاح هسته‌ای می‌داند. 

اگرچه هر دو طرف احتمال پیشرفت مذاکرات را مطرح کرده‌اند، اما اختلافات آن‌ها در این پرونده که بیش از دو دهه است ادامه دارد، همچنان عمیق است. ایران همواره منکر تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای بوده، اما غرب و اسرائیل معتقدند تهران به صورت پنهانی در حال توسعه توانایی ساخت بمب اتمی است. اسرائیل توسعه برنامه هسته‌ای ایران را تهدیدی جدی علیه موجودیت خود می‌داند.

هرگونه نشانه پیشرفت در مذاکرات ایران و آمریکا می‌تواند به کاهش تنش‌ها در منطقه — که از سال ۲۰۲۳ با جنگ‌های غزه و لبنان، درگیری‌های موشکی ایران و اسرائیل، حملات حوثی‌ها به کشتی‌ها در دریای سرخ و سقوط دولت سوریه مواجه شده است — کمک کند. 

اما شکست در مذاکرات می‌تواند بیم از گسترش درگیری‌ها در منطقه‌ای که بخش عمده نفت جهان را تأمین می‌کند، تشدید کند. تهران به کشورهای همسایه که میزبان پایگاه‌های آمریکایی هستند هشدار داده که در صورت مشارکت در هرگونه حمله نظامی آمریکا به ایران، با «پیامدهای شدیدی» روبه‌رو خواهند شد. 

عراقچی در مصاحبه با تلویزیون ایران گفت: «در صورت ورود طرف مقابل (آمریکا) به مذاکرات با موضعی برابر، امکان درک اولیه برای گفت‌وگوهای بیشتر وجود دارد.» 

یک مقام ایرانی به رویترز گفت که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران که در مسائل کلان کشور تصمیم نهایی را می‌گیرد، به عراقچی «اختیار تام» در این مذاکرات داده است. 

ایران هرگونه مذاکره درباره توانایی‌های دفاعی خود از جمله برنامه موشکی بالستیک در این گفت‌وگوها را رد کرده است.