سی‌وهفتمین «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» در آستانه روز جهانی مبارزه با مجازات مرگ

بر اساس گزارش منابع موثق «زمانه» زندانیان اعتصابی کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» سه‌شنبه ۱۷ مهر/ هشت اکتبر در آستانه ۱۰ اکتبر، روز جهانی علیه مجازات مرگ، در ۲۲ زندان ایران دست به اعتصاب غذا زدند. زندانیان زندان‌های اوین (بند زنان، بند ۴ و ۸)، زندان قزلحصار (واحد ۳ و ۴)، زندان مرکزی کرج، زندان تهران بزرگ، زندان خرم‌آباد، زندان نظام شیراز، زندان اسدآباد اصفهان، زندان بم، زندان مشهد، زندان لاکان رشت، زندان قائمشهر، زندان اردبیل، زندان تبریز، زندان ارومیه، زندان سلماس، زندان خوی، زندان نقده، زندان سقز، زندان بانه، زندان مریوان، زندان کامیاران و زندان اراک برای سی‌وهفتمین هفته متوالی اعلام کردند علیه اعمال مجازات مرگ از سوی دستگاه قضایی حکومت جمهوری اسلامی اعتصاب غذا می‌کنند.

در بیانیه کارزار آمده است:

در آستانه «روز جهانی علیه اعدام» که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل اعلام شده است، شاهد شدیدترین خشونت‌ها از سوی حکومت قرون وسطایی هستیم که زندانیان را در ملاء عام اعدام می‌کند و در رتبه نخست اعدام در جهان است. به طوری که از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا کنون قریب به ۴۵۰ تن را اعدام کرده است.

این بیانیه به تداوم اعدام‌ها در هفته‌ گذشته اشاره کرده و می‌نویسد:

بیانیه کارزار همچنین به مرگ یک زندانی محکوم به اعدام به نام محمود دهمرده اشاره کرده است که در زندان زابل بر اثر سکته قلبی و عدم رسیدگی پزشکی جان خود را از دست داده است. زندانیان اعتصابی همچنین به صدور حکم اعدام از سوی دادگاه انقلاب ارومیه برای حمید حسین‌نژاد حیدرانلو، زندانی سیاسی که از فروردین ۱۴۰۲ تحت بازداشت بوده، «تحت شکنجه وادار به اعتراف اجباری شده» و بدون رعایت حداقل دادرسی منصفانه، به اتهام بغی محکوم به اعدام شده اشاره کرده و هشدار دادند جان او - همانند دیگر زندانیان محکوم به اعدام - در خطر است.

کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» بار دیگر در بیانیه خود از نهادها و ارگان‌های سیاسی، مدنی و حقوق بشری مستقل داخلی و بین‌المللی درخواست کرد «برای نجات جان محکومان به اعدام در ایران از این کارزار حمایت کرده و جامعه جهانی را برای محاکمه و بازخواست سران این رژیم به خاطر بیش از چهار دهه جنایت علیه بشریت و کشتار و اعدام زندانیان، مجاب نمایند».

تداوم اعدام‌ها

گزارش نهادهای حقوق بشری در هفته‌ گذشته نشان از آن دارد دستگاه قضایی جمهوری اسلامی از روز دوشنبه ۹ مهر تا یکشنبه ۱۵ مهر، دست‌کم ۲۱ زندانی را در زندان‌های ایران اعدام کرده است. برخی منابع شمار زندانیان اعدام‌شده را تا ۴۳ نفر برآورد کرده‌اند.

انتقال حداقل هشت زندانی به سلول انفرادی برای اجرای حکم

خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران و خبرگزاری «حال‌و‌ش» که اخبار بلوچ‌ها را پوشش می‌دهد، دوشنبه ۱۶ مهر از انتقال سه زندانی زندان قزلحصار کرج به سلول انفرادی برای اجرای حکم اعدام خبر دادند. برمبنای گزارش هرانا هر سه زندانی پیشتر بابت اتهام‌های مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده‌اند. «حال‌وش» هویت دو تن از آن‌ها را احمد نارویی، ۳۳ ساله فرزند عنور و محمد اسحاقزهی، ۳۱ ساله فرزند یوسف اهل و ساکن زاهدان احراز کرده است.

به گفته منابع «حال‌وش» این دو زندانی سال ۱۳۹۹ در یک پرونده مشترک به همراه سه تن دیگر با اتهام‌های مرتبط با مواد مخدر در تهران بازداشت و از سوی دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شده‌اند. آن‌ها بعدازظهر دوشنبه از سالن ۴ واحد ۲ زندان قزلحصار جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی انتقال داده شده‌ و خانواده‌ آنها نیز جهت انجام آخرین ملاقات برای ظهر سه‌شنبه به این زندان فرا خوانده شده‌اند.

سازمان حقوق بشر ایران هم روز یکشنبه ۱۵ مهر اعلام کرد حداقل پنج زندانی با اتهام‌های مربوط به مواد مخدر در زندان مرکزی شیراز برای اجرای حکم به سلول انفرادی منتقل شده‌اند. به گفته این سازمان ناظر مستقر در نروژ این زندانیان از زندان پیربنوی شیراز برای اجرای مجازات مرگ به زندان عادل‌آباد منتقل شده‌اند.

چوبه‌دار در زندان‌های سراسر ایران

طبق گزارش سازمان حقوق بشر ایران، دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در هفته گذشته جان حداقل هفت زندانی دیگر را از طریق مجازات اعدام گرفت. این زندانیان در زندان‌های عادل‌آباد شیراز، سپیدار اهواز، دستگرد اصفهان و گرگان اعدام شدند.

بر مبنای این گزارش، سه نفر از این زندانیان از بابت اتهامات مرتبط با جرائم «مواد مخدر»، دو تن از آنها بابت «اتهام تجاوز به عنف» و دو زندانی دیگر از بابت اتهام «قتل» به اعدام محکوم شده بودند. هویت زندانیان اعدام‌شده «عباس خدایاری، سید ناصر حسینی پدر چهار فرزند، محمد چمن‌ پیرا، حامد حریری حدودا ۳۵ ساله، رضا سلیمان‌‌زاده ۲۹ ساله، طیب منصوری و آیت عبدالفتحی ۵۲ ساله اهل کارون اهواز و پدر چهار فرزند» گزارش شده است. طبق گزارش سازمان حقوق بشر ایران حکم اعدام عباس خدایاری، سید ناصر حسینی و محمد چمن پیرا سحرگاه چهارشنبه ۱۱ مهر، در زندان عادل‌آباد شیراز به اجرا درآمد و در همان روز، آیت عبدالفتحی در زندان سپیدار اهواز اعدام شد. روز پنجشنبه ۱۲ مهر نیز حامد حریری و رضا سلیمان‌زاده در زندان گرگان و طیب منصوری در زندان دستگرد اصفهان اعدام شدند.

هرانا نیز روز شنبه و یکشنبه از اعدام هفت زندانی در زندان قزلحصار کرج و یک زندانی در زندان همدان خبر داد.

نام زندانی اعدام‌شده در همدان اشکان یاری اعلام شده است. مأموران زندان سحرگاه روز شنبه ۱۴ مهرماه حکم اعدام او از بابت اتهام‌های مربوط به مواد مخدر در زندان همدان اجرا شده است.

در قزلحصار دو زندانی به نام‌های حمزه شهبازی و فضل الله پورنصیری، از بابت اتهامات مرتبط با جرائم مواد مخدر و دو زندانی تبعه افغانستان به اتهام تجاوز اعدام شده‌اند. سه زندانی اعدام‌شده دیگر، شامل دو مرد و یک زن که هویت یکی از آن‌ها بهنام حسین دستجردی اعلام شده، بابت اتهام قتل اعدام شده‌اند.

روزنامه همشهری نیز گزارشی را منتشر و اعدام دو شهروند افغانستانی را تأیید کرد. در این گزارش گفته شده که دو مرد افغانستانی به تجاوز متهم شده و در پرونده‌ای مشترک به اتفاق چهار مرد دیگر به اعدام محکوم شده‌اند. در این پرونده حکم مهاجران افغانستانی زودتر از چهار محکوم به اعدام ایرانی اجرا شده است. همشهری در رابطه با پرونده زنی که اعدام شده نیز نوشت که او نیز به‌خاطر متهم‌ بودن به قتل شوهرش و با پافشاری اولیای دم مقتول، اعدام شده است.

رسانه‌های حقوق بشری در هفته گذشته اجرای سه‌حکم اعدام دیگر را هم در زندان‌های بم، اهر و بیرجند گزارش کردند.

«حال‌وش» اعلام کرد حبیب‌الله محمدزهی سحرگاه یکشنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۳، در زندان بم اعدام شده است. طبق این گزارش حکم او بدون انجام آخرین ملاقات و دیدار با خانواده به اجرا در آمده است. این زندانی در سال ۱۴۰۰، از بابت اتهامات مرتبط با جرائم مواد مخدر در شهرستان بم بازداشت و از سوی دادگاه انقلاب این شهرستان به اعدام محکوم شده بود.

سازمان حقوق بشر ایران هم تأیید کرد ماموران قضایی یک مرد و یک زن زندانی محکوم به اعدام به نام‌های مجتبی زعفرانی و اختر قربانلو را به ترتیب در روزهای یکشنبه ۸ مهر و سه‌شنبه ۱۰ مهر در زندان های بیرجند و اهر اعدام کرده اند.

سازمان حقوق بشری هه‌نگاو به نقل از منابع آگاه درباره اعدام اختر قربانلو، زندانی متهم به قتل نوشت که این زندانی در سن ۱۷ سالگی و به اجبار خانواده‌اش به عقد مقتول که ۱۸ سال از او بزرگتر بوده، درآمده و بابت اتهام قتل عمد شوهرش از طریق خوراندن قرص به او بازداشت و از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران به اعدام محکوم شده است.

طبق گزارش سازمان حقوق بشر ایران، دستگاه قضایی جمهوری اسلامی سه زندانی دیگر را هم شامل دو مرد و یک زن به نام‌های مصطفی کاوندی ۳۹ ساله، علی بهرامی ۳۶ ساله و زهرا فیضی ۴۱ ساله بابت اتهام‌های مرتبط با مواد مخدر و قتل در زندان‌های تبریز و زنجان اعدام کرده است.

وبسایت حقوق بشری «هه‌نگاو» هفته گذشته در گزارشی که سه‌شنبه ۱۰ مهر منتشر شد از اجرای حکم اعدام «حداقل ۱۳ زندانی بلوچ، ۱۰ زندانی کُرد، ۷ زندانی گیلک، ۶ زندانی تُرک، ۶ زندانی لُر و ۷ تبعه افغانستان» در زندان‌های ایران خبر داد. «هه‌نگاو» همچنین می‌گوید حکومت ایران در ماه میلادی گذشته جان ۷۸ نفر را از طریق حکم اعدام و به اتهام‌های قتل، محاربه یا جرائم مربوط به مواد مخدر گرفته است و از این تعداد که ۲۴ مورد آن در زندان‌های استان فارس اجرا شده، تنها دو اعدام را اعلام رسمی کرده است. از این زندانیان ۴ نفر بدون حق برخورداری از ملاقات آخر با خانواده و مخفیانه اعدام شده‌اند.

اعتراض فعالان افغانستانی به شدت‌گرفتن اعدام افغانستانی‌ها در ایران

نظر به افزایش اعدام شهروندان افغانستانی در ایران شماری از فعالان حقوق مهاجران در افغانستان از حکومت طالبان خواستند درباره این اعدام‌ها و حق مهاجران و پناهجویان افغانستانی در ایران با مقام‌های جمهوری اسلامی گفت‌وگو کند. «طلوع‌نیوز» که به گزارش هه‌نگاو مبنی بر ثبت اعدام هفت افغانستانی اشاره کرده، گفته است، ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی دولت طالبان گفته که با مقام‌های ایران در تماس است و تأکید کرده که برخوردشان با مهاجران باید در چهارچوب قوانین باشد. او گفته که ایران آمار زندانی‌ها و محکومان به اعدام را به دولت طالبان اطلاع داده اما طالبان می‌خواهد زندانی‌های محکوم به افغانستان منتقل شوند.

علی‌رضا کریمی، فعال عرصه حقوق مهاجران در این زمینه به «طلوع‌نیوز» گفت: «امارت اسلامی باید با مقام‌های ایرانی درباره زمینه حمایت حقوقی از اتباع خود، ارایه خدمات و آگاه‌سازی و هم‌چنان با مهاجران هم‌کاری کنند تا از حقوق آن‌ها دفاع کنند و شرایط زندگی برایشان بهبود یابد تا که مهاجران افغان بتوانند یک زندگی عادی را در ایران داشته باشند.»

حکومت ایران همچنان به‌رغم اعتراض‌ها صدور و اجرای حکم اعدام‌ را افزایش می‌دهد. به تأیید نهادهای حقوق بشری جمهوری اسلامی در چهار دهه گذشته از این مجازات برای سرکوب و انتقام‌جویی از معترضان و مخالفان خود استفاده کرده است. در آستانه «روز جهانی علیه اعدام» نیز صدور و اجرای احکام اعدام از سوی قوه قضائیه ایران به شدت قبل ادامه دارد.

اکثر دولت‌های جهان مجازات اعدام را به‌عنوان یک مجازات غیرانسانی و ابزاری برای گرفتن جان انسان‌ها، به‌طور کامل کنار گذاشته‌اند. تا پایان سال ۲۰۲۳ میلادی دست‌کم ۱۱۲ کشور به‌طور کامل در قانون و عمل و ۱۴۴ کشور در عمل مجازات اعدام را لغو کرده‌اند. پاکستان هم سال گذشته مجازات اعدام را برای جرایم مرتبط با مواد مخدر لغو کرد.