سینمای اجتماعی ایران در گذار از حاکمیت جمهوری اسلامی

امین پوربرقی از فیلمسازان جوان و مستقل ایران است که از همان آغاز تاکنون، راهش را از مسیر وابستگی به نهادهای حکومتی و یا هر نهاد مالی که استقلال فکری را از او سلب کند، جدا کرده است. او معتقد است که در دو سال اخیر سینمای مستقل ایران، چه در عرصه تولید و چه در جشنواره‌های جهانی به دستاوردهای افتخارآفرینی رسیده است. پوربرقی اما یادآوری می‌کند که این دستاوردها فقط در همین دو سال گذشته حاصل نشده، بلکه تلاش سینماگران ایرانی در سال‌های گذشته کم کم به ثمر نشسته و ما اکنون این ثمر را می‌بینیم. با او گفت‌وگو کرده‌ایم:

جشنواره فیلم فجر در سال ۱۴۰۲ یک جشنواره کاملاً حکومتی بود و بیشتر فیلم‌هایی هم که به نمایش درآمد با سرمایه ارگان‌ها و نهادهای نظامی و حکومتی ساخته شده بودند. در همان حال سینمای مستقل و البته حاکمیت‌گریز ایران در جشنواره فیلم برلین نمود برجسته‌ای داشت. امین پوربرقی می‌گوید:

«کیک محبوب من» به کارگردانی مریم مقدم و بهتاش صناعی‌ها به شکل زیرزمینی در برلیناله مورد توجه قرار گرفت. فیلم «شهید» ساخته نرگس کلهر جایزه فوروم جشنواره فیلم برلین را به دست آورد. فیلم‌های «گوسفند» (ساخته هادی بابایی‌فر)، «خمیازه بزرگ» (ساخته علی یار راستی)، «سیاره‌های دزدیده شده من» (ساخته فرحناز شریفی) و همچنین فیلم بازسازی‌شده «بلوغ» اثر سهراب شهید ثالث از سایر فیلم‌های ایرانی بودند که در جشنواره فیلم برلین به نمایش درآمدند.

هنوز خاطره برلیناله در یادها زنده است که جشنواره فیلم کن بهار هر سال جشنواره فیلم کن از راه می‌رسد. بر اساس اطلاعاتی که زمانه به دست آورده دست کم ۲۰ فیلم از بدنه سینمای اجتماعی و البته مستقل ایران به دفتر جشنواره کن ارسال شده. تم غالب این فیلم‌ها مهاجرت و بحران‌های خانوادگی‌ست.

پوربرقی در ادامه مصاحبه با زمانه می‌گوید:

اراده سازمان سینمایی ایران در دولت سیزدهم بر «خالص‌سازی» و «یکدست‌سازی» سینما و تسلط و اعمال حاکمیت بر سینماگران ایرانی‌ست. این روند را می‌شد در جشنواره فیلم فجر به خوبی مشاهده کرد. پوربرقی می‌گوید جشنواره حکومتی فجر به قدری نازل بود که مطلقا ارزش صحبت کردن ندارد:

پوربرقی در حال تأمین مالی یکی از پروژه‌هایش است. او امیدوارم است که تلاش‌هایش در سال جاری به ثمر بنشیند. او یادآوری می‌کند که مهم‌ترین چالش برای سینماگران مستقل همانا تأمین مالی با حفظ استقلال فکری‌ست. اما به گفته او مسیرهای زیادی وجود دارد که می‌توان پیمود تا به نتیجه رسید.